Reuma: nog niet te genezen, wel goed te behandelen

25 juli 2022

Ruim 2 miljoen Nederlanders hebben een vorm van reuma. Reuma is een verzamelnaam voor meer dan 100 verschillende aandoeningen. Vaak ontregelen deze het afweersysteem. Daardoor ontstaan chronische ontstekingen, vooral van gewrichten. De ontstekingen leiden bijvoorbeeld tot pijn, stijfheid en vermoeidheid. Hoe behandelen we reuma? Reumatoloog Sylvia Kroese en reumaverpleegkundige Debby Groeneweg-Schuchhard vertellen meer.

De klachten van patiënten met reuma zijn heel divers. Daarom is zorgvuldig onderzoek nodig voor de juiste diagnose. “We kijken met een brede blik”, zegt Sylvia. “Mensen zijn soms verbaasd dat ik hen van top tot teen nakijk. ‘Ik kwam toch alleen voor pijn in mijn hand?’” Op de eerste afspraak krijgen patiënten een lichamelijk onderzoek. Als dat nodig is, volgen daarna een bloedtest en röntgenfoto’s of echo’s. “We kijken of de klachten door een ontsteking komen. Er kunnen namelijk ook andere oorzaken zijn, zoals slijtage, overbelasting of een vitaminetekort.”

Vast aanspreekpunt

Na die eerste afspraak wordt de diagnose gesteld en wordt een behandelplan opgezet. Vaak volgt een afspraak met de reumaverpleegkundige. Debby: “Ik ben het aanspreekpunt voor de patiënt en zie ze regelmatig. Ik geef uitleg over het ziektebeeld en de behandeling. Ook hebben we het over de medicatie en bijwerkingen. Goede begeleiding helpt patiënten hun medicatie trouw te nemen. Reuma kan een grote impact hebben op het sociale leven, werk en dagelijks functioneren. Ik neem de tijd voor patiënten en zorg dat ze zich gehoord voelen. Het is fijn als ik iets voor hen kan betekenen. Waar nodig stem ik af met de reumatoloog.”

(tekst loopt door onder foto)

Foto: reumaverpleegkundige Debby Groeneweg-Schuchhard

Puzzelen met medicatie

De meeste patiënten krijgen medicijnen. Die zijn enorm in ontwikkeling en worden steeds gerichter ingezet. Sylvia: “Bij mensen met reuma worden lichaamseigen cellen aangevallen door het afweersysteem. De afweercellen die dit doen, leggen een soort route in het lichaam af. De juiste medicatie kan die route blokkeren. Elke soort reuma heeft een eigen route. We weten steeds beter welke route bij welke ziekte hoort, en welk medicijn daarop ingrijpt. Maar soms is het even zoeken naar de juiste blokkade en de best passende medicatie.”

Nieuwe medicijnen: biologicals

De kennis over de routes van de afweercellen leidde tot een nieuw type medicijn: de biologicals. Dat zijn biologische reumaremmers, gemaakt uit menselijke of dierlijke eiwitten. Ze kunnen de werking van lichaamseigen stoffen blokkeren of nabootsen. Op die manier remmen ze het ontstekingsproces. Een goede ontwikkeling, maar er is nog veel onderzoek nodig.

Medicijnen of leefstijladvies?

Medicijnen zijn niet altijd nodig. Soms verminderen klachten door hulpmiddelen als een brace of spalk, of door bijvoorbeeld fysio- or ergotherapie. Daarnaast kan een gezonde leefstijl ook helpen. Wat in ieder geval belangrijk is: er vroeg bij zijn. Sylvia: “Ga naar de huisarts bij zwellingen aan de gewrichten en pijn die langer dan 6 weken aanhoudt. Op reumanederland.nl staat een checklist waarmee je klachten in kaart brengt.”

HagaZiekenhuis én LangeLand Ziekenhuis

Sinds het najaar van 2021 werken Sylvia en haar collega-reumatologen ook in het LangeLand Ziekenhuis. “Net als in het HagaZiekenhuis werken we ook daar graag samen met andere specialismen zoals longartsen, oogartsen en orthopeden uit het Reinier Haga Orthopedisch Centrum. Graag zouden we met de gynaecologen een begeleidingstraject opzetten voor vrouwen met reuma en een zwangerschap(swens). Gelukkig weten specialisten in onze ziekenhuizen elkaar snel te vinden. Dat biedt mogelijkheden. Voor ons én voor onze patiënten.” 

(tekst loopt door onder foto)

Foto: reumatoloog Sylvia Kroese

Meer dan 100 verschillende vormen

Er zijn meer dan 100 verschillende vormen van reuma. De bekendere zijn artrose, reumatische artritis, jicht en fibromyalgie. Zo’n 60 procent van de patiënten is jonger dan 65 jaar. Reuma is meestal chronisch en nog niet te genezen. De meeste vormen zijn wel goed te behandelen en tot rust te brengen. Daarmee vermindert de pijn, wordt blijvende schade voorkomen en kunnen de meeste mensen een normaal leven leiden. Meer weten? Kijk op reumanederland.nl

Dit artikel staat in patiëntenmagazine HagaZorgt - zomer 2022. Het is een bewerkte versie van een eerder verschenen artikel van het LangeLand Ziekenhuis.

Naar het overzicht