Nieuws en agenda

“Piet, heb je daar die zak chips nog?”

Piet Riep (83) en Jan van der Meer (62) hebben allebei terminale nierinsufficiëntie. Omdat hun nieren vrijwel niet meer werken, moeten ze driemaal per week vier uur dialyseren. Ook moeten ze van diëtist Mariëlle Cecilia een speciaal dieet volgen. Daar wijken ze stiekem wel eens van af.

"Piet is het wonder van de dialyse", roept Jan door de zaal. De heren dialyseren tegenover elkaar op zo'n tien meter afstand en hebben hetzelfde gevoel voor humor. Piet heeft een chronische, erfelijke nierziekte. Toen hij in juli 2015 begon met dialyseren, was hij heel ziek. "Ik kon vrijwel niets meer, ik kon amper lopen", vertelt hij monter. "Eigenlijk wilde ik niet aan de dialyse, want ik wist dat ik er nooit meer vanaf zou komen. Maar ik ben hier zo opgeknapt! Ik heb overal weer zin in! Ik heb ook veel van de diëtiste geleerd. We zijn met een groepje bij haar op cursus geweest. Nooit geweten dat er zo veel rotzooi in al die pakjes en flesjes zit! Ik heb al sinds de jaren zeventig heel wat diëtisten gehad, maar Mariëlle heeft ervoor gezorgd dat al mijn waarden weer netjes zijn."

"Een puntje extra voor de diëtiste", vat Jan samen. Mariëlle glundert. "Het is fijn dat je er een bijdrage aan kan leveren dat iemand zo opbloeit", zegt ze bescheiden. In het kader van de Dag van de Diëtist op 19 september wil ze laten zien wat de dieetbegeleiding van patiënten met chronische aandoeningen inhoudt. "Ik begeleid ongeveer dertig hemodialysepatiënten", licht ze toe. "Die zie ik elke drie maanden. Het zijn mensen die ik al langer ken en voor wie ik altijd even extra tijd probeer te maken, hoe druk het ook is. Ze komen telkens weer met nieuwe onderwerpen en vragen. Je bouwt zo echt een band op."

Op de foto boven: diëtist Mariëlle Cecilia maakt extra tijd vrij voor Piet Riep

Op de foto beneden: Mariëlle met Jan van der Meer

Peertjes met rundvlees en jus

Het dieet van Jan en Piet houdt in dat zij extra eiwitten moeten innemen en een zout- en vochtbeperking hebben. Veel dialysepatiënten hebben daar ook een kaliumbeperking bij en moeten fosfaatbinders slikken. "Dat zijn best veel beperkingen", weet Mariëlle. "Daarom probeer ik hen vooral te laten zien wat ze nog wél mogen eten en drinken. Door te zoeken naar alternatieven bijvoorbeeld. Kruiden en specerijen gebruiken in het eten in plaats van zout. En geen kant-en-klaar producten, want daar wordt vaak veel zout aan toegevoegd. Piet: "Mijn vrouw doet haar best om veel te variëren met het eten, maar we eten ook wel eens kant-en-klaar hoor. Laatst nog peertjes met rundvlees en puree." Mariëlle lacht: "U biecht het op, dat is heel lief van u." Jan roept van de overkant: "Piet, heb je daar die zak chips nog?"

Aanslag

Jan dialyseert zelf al vanaf 2013. "Toen ik 12 was, is mijn eerste nier verwijderd. Met die tweede heb ik 45 jaar gedaan. Maar toen moest ik toch echt aan de dialyse. Dat is pittig; het is elke keer weer een aanslag op je gezondheid. Maar we maken wat ervan te maken is. Van het dieet heb ik niet veel last. Ik heb mijn hele leven al gezond gegeten; eigenlijk ben ik nu zelfs wat makkelijker geworden! Ik eet elke dag ijs, terwijl ik ook diabeet ben. En een gebakje gaat er ook wel in!" "Zolang de bloedwaarden netjes blijven, is ingrijpen niet nodig", zegt Mariëlle ruimhartig. "Als mensen zelf al gewend zijn te eten conform de richtlijnen die we aanhouden, voelt het dieet niet zozeer als een beperking. Terwijl het voor anderen juist een heel grote aanpassing is. Maar … daar zijn wij als diëtisten dan voor om ze te helpen en te begeleiden in dat veranderproces."