Van onderzoek naar dagelijkse praktijk: keelamandelen laseren als alternatief voor operatie

29 February 2024

Klachten aan de keelamandelen komen bij volwassenen veel voor: regelmatig keelpijn, moeilijk kunnen slikken gepaard met koorts. Elk jaar ziet het HagaZiekenhuis zo’n 1200 patiënten met deze klachten. Bij 150 van hen zijn de amandelontstekingen chronisch of vaak terugkerend. Dan is het verwijderen van de amandelen een mogelijke oplossing. Dankzij wetenschappelijk onderzoek is er naast de klassieke operatie nu een alternatief: de lasermethode onder lokale verdoving. Het HagaZiekenhuis in Den Haag is het eerste ziekenhuis in Nederland dat de keelamandelen op deze wijze behandelt. KNO-arts Henk Blom vertelt meer.

Henk: “Er zijn nu 2 manieren om ontstoken keelamandelen (tonsillen) te verwijderen: met een ‘klassieke’ operatie (tonsillectomie) of met een geconcentreerd laserlicht (tonsillotomie). De klassieke methode is best ingrijpend. Het blijft een operatie, met alle bijbehorende risico’s. De patiënt gaat onder volledige narcose, het is vrij pijnlijk en de behandeling kent een lang en vervelend hersteltraject. De lasermethode blijkt een goed en veilig alternatief. Plaatselijke verdoving, minder pijn, minder medicijnen, een korter herstel en een vergelijkbaar resultaat.”

Heel nauwkeurig

Bij de klassieke operatie worden de keelamandelen volledig verwijderd. Bij de lasermethode hoeft dat niet. Het laserlicht is heel nauwkeurig en behandelt alleen het ontstoken gebied. Daardoor wordt omliggend weefsel minder beschadigd en is de wond veel minder groot. Zenuwen, bloedvaten en de spieren onder de amandelen blijven intact. “Dat verklaart deels het snellere herstel, maar zorgt vooral ook voor een kleiner risico op vervelende complicaties. Bij de lasermethode zijn er zowel tijdens als na de behandeling minder bloedingen.”
 
De behandeling is ook veel sneller, vertelt Henk. “De patiënt komt naar de polikliniek en neemt plaats in een soort tandartsstoel. De behandeling zelf duurt zo’n 20-40 minuten. Inclusief voorbereiding en nazorg wandel je na iets langer dan een uurtje weer naar buiten. Dat is wel anders bij de klassieke methode. De voorbereiding op een operatie, de nazorg van de operatie en een (korte) ziekenhuisopname duren bij elkaar veel langer.”

Kans op nabloeding kleiner

Natuurlijk heeft elke ingreep zijn eigen risico’s en nadelen. Ook bij het laseren van amandelen is er een kans op nabloeding. Deze kans is wel veel kleiner dan bij de klassieke operatie. Na de ingreep hebben patiënten ook nog een tijdje keelpijn.
 
“Verder verbrandt de laser de amandel en dat geeft een onprettige geur”, legt de KNO-arts uit. “Alsof er vlees op een barbecue ligt. Sommigen patiënten worden daar misselijk van. Zo ook een van mijn patiënten, een schoonzwemster. Zij vroeg zich af waarom ze geen knijper op haar neus kreeg om de geur niet te ruiken, net zo ee nals ze draagt bij het schoonzwemmen om geen water in haar neus te krijgen. Dat bleek een prima tip te zijn, die we nu bij iedereen toepassen.”

(Tekst gaat verder onder de foto.)

Bespreken met de KNO-arts

De lasermethode is in principe geschikt voor patiënten vanaf 16 jaar met chronische klachten aan hun keelamandelen. Maar er zijn een paar uitzonderingen. Klassiek opereren blijft de best passende methode voor patiënten die hun mond niet lang open kunnen houden, te grote amandelen hebben, allergisch zijn voor lokale verdoving, bloedverdunners gebruiken en mensen met een gevoelige kokhalsreflex. “Samen met de KNO-arts kun je bespreken of de lasermethode geschikt is voor jouw situatie.”

Meer patiënten sneller helpen

In België kwam Henk voor het eerst in aanraking met de lasertechniek. Daar doen ze deze behandeling al enige tijd (onder narcose). “Ik vroeg me af of de behandeling ook poliklinisch mogelijk was, met lokale verdoving.” Om de laserbehandeling in Nederland te kunnen doen, was wetenschappelijk onderzoek nodig. Samen met een aantal andere ziekenhuizen voerde het HagaZiekenhuis een grote studie uit om het effect en de voordelen van de methode aan te tonen.

Het onderzoek liet zien dat laseren voor een grote groep patiënten met chronische amandelklachten een goede oplossing is. “Gelukkig zijn zorgverzekeraars VGZ, CZ, DSW, Menzis en Zilveren Kruis daar inmiddels ook van overtuigd. Doordat zij de laserbehandeling nu vergoeden vanuit het basispakket kunnen we in het HagaZiekenhuis meer patiënten sneller helpen.”

Good Practice

Coöperatie VGZ zet zich in voor zinnige, passende zorg door samen met zorgprofessionals succesvolle vernieuwingen in de zorg uit te werken tot Good Practices. Good Practices zijn bewezen en succesvolle voorbeelden van kwalitatief betere zorg voor de patiënt, tegen lagere kosten en met slimmere inzet van schaars personeel. Hiermee wil VGZ stimuleren dat ook andere ziekenhuizen de innovaties implementeren en daarmee de zorg betaalbaar en toegankelijk te houden. VGZ is erg enthousiast over de lasermethode en heeft de behandeling beoordeeld en uitgewerkt als Good Practice.

Naar het overzicht