Nieuws en agenda

7 dagen sneller geopereerd bij dikke darmkanker

De zorg beter, slimmer én datagedreven organiseren. In het HagaZiekenhuis is daar doorlopend aandacht voor. Zo is het zorgtraject voor patiënten met dikke darmkanker geoptimaliseerd met de Lean-methodiek. Daardoor hoeven patiënten na de diagnose nu een week minder lang te wachten op hun operatie.

Voor dikke darmkanker lag de wachttijd voor een operatie bij het HagaZiekenhuis op ongeveer 35 dagen. Dit was rond de norm, maar het aantal dagen lag wel boven het landelijk gemiddelde. Kon deze wachttijd korter? Data-analist Boukje Baak onderzocht dit samen met onder andere chirurg Tjeerd Aukema en gespecialiseerd verpleegkundigen Barbara Weterings en Annette Gardien. Met elkaar slaagden ze erin de wachttijd voor de operatie met 7 dagen te verkorten.

Traject voor de operatie

“Bij dikke darmkanker doorloopt de patiënt een heel traject voordat hij of zij wordt geopereerd”, legt Boukje uit. “Het traject start met contact met de maag-, darm- en –leverafdeling (MDL-afdeling). Hierna volgen een kijkonderzoek van de dikke darm (coloscopie), gesprek met de MDL-arts en een CT-scan. Daarna wordt het behandelplan opgesteld in het Multidisciplinair Overleg (MDO). Dat plan bespreekt de MDL-arts met de patiënt. Die heeft vervolgens afspraken met de chirurg en de gespecialiseerd verpleegkundige. Tot slot is er de preoperatieve screening voordat de operatie echt plaatsvindt. Er zijn eventueel extra afspraken als de patiënt dit nodig heeft.”

Om alle stappen in het traject te analyseren, is de Lean-methodiek gebruikt. “We onderzochten met data waar we tijd konden winnen, specifiek in de periode tussen het dikke darmonderzoek en de operatie. Daarvoor keken we naar de tijd tussen afspraken en naar de 'orders' van specialisten. In de order met de OK-aanvraag staat binnen welke termijn een operatie moet gebeuren. Deze standaard operatietermijn droeg onder andere bij aan de lange doorlooptijd.”

Direct tijd reserveren

Het verbeterteam bestond naast Boukje, chirurg Tjeerd, gespecialiseerd verpleegkundigen Barbara en Annette ook uit een medewerker planning en andere zorgverleners. “Het hielp enorm om samen op zoek te gaan naar verbeteringen”, zegt Boukje. “In het Multidisciplinair Overleg (MDO, waarin verschillende specialisten de behandeling van een patiënt bespreken) wordt al vastgesteld dat een patiënt een operatie krijgt. Als verbeterteam besloten we direct na het MDO al tijd te reserveren bij de chirurg. Ook de afdeling Planning wordt meteen ingelicht, zodat ze weten dat er een patiënt aankomt. Daarnaast is de standaard operatietermijn in de order verkort.”

Een wereld van verschil

Na het doorvoeren van de verbeteringen volgde Boukje het zorgtraject opnieuw. “We hebben 4 maanden lang de tijd tussen afspraken gemeten en deze vergeleken met de eerste meting. Ook hebben we de orders weer bekeken. Het resultaat was indrukwekkend: de totale doorlooptijd is teruggebracht van 35 naar 28 dagen. Een week minder wachten, dat maakt voor patiënten veel verschil. We zijn nu bijna een jaar verder en het lukt nog steeds de kortere doorlooptijd te handhaven.”

Chirurg Tjeerd is blij met de kortere doorlooptijd. “Voor de oncologische uitkomst van de operatie maakt het geen verschil als we de patiënt een week later opereren. Maar voor de patiënt is het heel fijn en een extra service dat het eerder kan.”

Winst voor de patiënt

Boukje kijkt tevreden terug op de samenwerking binnen het verbeterteam: “Ik vond het inspirerend om samen met verschillende collega’s te werken aan het versnellen van zorg. Het is heel goed dat ons ziekenhuis nu voldoet aan de norm en de wachttijd zelfs onder het landelijk gemiddelde zit. Maar uiteindelijk is de winst voor de patiënt het allerbelangrijkste. Want als je een kwaadaardige tumor hebt, wil je snel geholpen worden. Het is prachtig dat dit ons gelukt is.”

Blijft maatwerk

Toch blijft het zorgtraject voor dikke darmkanker maatwerk, benadrukken gespecialiseerd verpleegkundigen Barbara en Annette. “Een kortere doorlooptijd heeft veel voordelen, maar is niet voor iedereen het beste. Sommige patiënten hebben meer tijd nodig om het slechte nieuws te verwerken of om fysiek sterker te worden voor de operatie. Dat vermindert de kans op complicaties en maakt het herstel achteraf makkelijker. Daarom kijken we nog steeds per patiënt wat het beste past.”

Van links naar rechts: Barbara Weterings, Tjeerd Aukema, Annette Gardien en Boukje Baak